Chrysanthemum
ჰოლანდიური ყვავილები The floral industry
is one of the higher industries in many developing and underdeveloped countries. Floriculture as an industry began in the late 19th century in the United Kingdom, where flowers were grown on a large scale on the vast estates.
The present day floral industry is a dynamic, global, fast-growing industry, which has achieved significant growth rates during the past few decades.
In the 1950s, the global flower trade was less than US 3 billion$. By 1994, it had grown to US $100 billion. In recent years, the floral industry has grown six percent annually,
while the global trade volume in 2003 was US$101.84 billion.
ქრიზანთემა (ლათ. Chrysanthemum) — ერთ და მრავაწლოვან მცენარეთა გვარი რთულყვავილოვანთა ოჯახისა. მათი სიმაღლე 50 – 150 სმ აღწევს. ფოთოლი მუქი მწვანეა, კიდემთლიანი ან კიდენაკვთული, ყვავილები შეკრებილია სხვადასხვა ზომის კალათა ყვავილედად, ნაყოფი თესლურაა.
ქრიზანთემის 180 სახეობა გავრცელებულია ევროპაში, აზიასა და აფრიკაში. საქართველოში ველურად არსად არ არის. ბევრი სახეობა გამოყენებულია დეკორატიულ მებაღეობაში. მეყვავილეობის პრაქტიკაში მათ ყოფენ დიდყვავილა და წვრილყვავილა ქრიზანთემებად.
ჩინეთში, იაპონიაში, კორეასა და აზიის სხვა ქვეყნებში ქრიზანთემის ღეროს, ფოთოლსა და ყვავილედს იყენებენ საჭმელად, როგორც ბოსტნეულს. შუა აზიაში, ყირიმსა და კავკასიაში ღია გრუნტის მცენარეა.
ქრიზანთემა მრავლდება თესლით (უმთავრესად სასელექციო დანიშნულებით) და ვეგეტატიურად.
ქრიზანთემის მავნებელია ბუგრი, ხვატარი, ჩვეულებრივი მახრა და სხვა. დაავადებები — ნაცარი, ალტერნარიოზი, სეპტორიოზი.
ალსტრომერია (/ ˌælstrɪˈmɪəriə /), რომელსაც ჩვეულებრივ პერუს შროშანს ან ინკას შროშანს უწოდებენ, ყვავილოვანი მცენარეების გვარია Alstroemeriaceae ოჯახში. ისინი სამხრეთ ამერიკაში ცხოვრობენ, თუმცა ზოგიერთი მათგანი ნატურალიზებულია შეერთებულ შტატებში, მექსიკაში, ავსტრალიაში, ახალ ზელანდიაში, მადეირასა და კანარის კუნძულებზე.
თითქმის ყველა სახეობა შემოიფარგლება მრავალფეროვნების ორი განსხვავებული ცენტრიდან ერთში, ერთი ცენტრალურ ჩილეში, მეორე აღმოსავლეთ ბრაზილიაში. ჩილეს ალსტრომერიას სახეობები ზამთრის მზარდი მცენარეებია, ხოლო ბრაზილიის ზაფხულში.
ყველა გრძელვადიანი მრავალწლიანი მცენარეა, გარდა A. graminea, ჩილე ატაკამა უდაბნოდან.
